Τα 25 του χρόνια έκλεισε χθες το World Wide Web, ή σκέτο web, ή αλλιώς το γνωστό σε όλους www. Ο παγκόσμιος ιστός γεννήθηκε στις 12 Μαρτίου 1989, με την παρουσίαση ενός ιστορικού άρθρου από τον Βρετανό Tim Berners-Lee. Στο άρθρο αυτό, ο νεαρός τότε προγραμματιστής από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών (CERN), περιέγραφε μια τεχνική για την εύκολη πρόσβαση στα δεδομένα που είναι αποθηκευμένα σε ένα δίκτυο συνδεδεμένων υπολογιστών. Επρόκειτο για μια τεχνική που άνοιξε τον δρόμο για το World Wide Web.
Αυτό που οδήγησε τον Lee ήταν το όραμά του για ένα κόσμο όπου ο καθένας θα μπορούσε να ανταλλάσσει πληροφορίες και ιδέες άμεσα προσβάσιμες από τους υπολοίπους. Το σημείο στο οποίο έδωσε ιδιαίτερο βάρος ήταν η μη ιεράρχηση των διασυνδεδεμένων στοιχείων. Οραματίστηκε κάθε στοιχείο, κάθε κόμβο του ιστού ίσο ως προς την προσβασιμότητα με τα υπόλοιπα.
To Web είναι ουσιαστικά το δίκτυο των συνδεδεμένων υπολογιστών και δικτύων σε παγκόσμια κλίμακα, το οποίο χρησιμοποιεί συγκεκριμένη ομάδα πρωτοκόλλων επικοινωνίας, γνωστή ως “http”. Κάθε δίκτυο-δομική μονάδα του διαδικτύου αποτελείται από συνδεδεμένους υπολογιστές σε τοπικό επίπεδο, για παράδειγμα το δίκτυο υπολογιστών των κεντρικών γραφείων μιας εταιρίας. Αυτά τα δίκτυα με τη σειρά τους συνδέονται σε ευρύτερα δίκτυα, όπως εθνικά και υπερεθνικά. Το ευρύτερο δίκτυο στον κόσμο λέγεται παγκόσμιος ιστός το οποίο είναι μοναδικό και συμπεριλαμβάνεται τόσο τα γήινα δίκτυα, όσο και τα δίκτυα των δορυφόρων της και άλλων διαστημικών συσκευών που είναι συνδεδεμένα σε αυτό.
Tα Χριστούγεννα του 1990 ο Βρετανός ερευνητής δημοσιοποίησε τον κώδικα προγραμματισμού για την πρότασή του, οδηγώντας έτσι το 1993 στην εμφάνιση του Mosaic (προδρόμου του Netscape που εμφανίστηκε το 1994), του πρώτου προγράμματος- φυλλομετρητή για την πλοήγηση στο Διαδίκτυο, με το οποίο ο Ιστός άρχισε να γίνεται δημοφιλής. Η τότε αμερικανική κυβέρνηση, με κύριο υποκινητή τον αντιπρόεδρο Αλ Γκορ, έδωσε την κρίσιμη υποστήριξή της στο νέο σύστημα του Ιστού, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, και αυτό έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την εδραίωσή του στις ΗΠΑ και διεθνώς, μετά το 1993.
Το 1995 η Microsoft κυκλοφόρησε τον πρώτο Internet Explorer και σήμερα περίπου 2,7 δισεκατομμύρια κάτοικοι της Γης (περίπου το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού) είναι συνδεμένοι στο Διαδίκτυο, αξιοποιώντας τις μεγάλες δυνατότητες του Ιστού.
Η αρχική ιδέα για τη διασύνδεση υπολογιστικών δικτύων ξεκίνησε τη δεκαετία του ’50 από τον αμερικανικό στρατό, ενώ το 1989 υπήρχε ήδη το Arpanet, ο «πρόδρομος» του Internet, για χρήση από πανεπιστήμια και ακαδημαϊκά ερευνητικά εργαστήρια. Το σύστημα που πρότεινε ο Tim Berners-Lee συγκαταλεγόταν σε διάφορες ιδέες που διατυπώθηκαν την ίδια χρονική περίοδο για τη σύνδεση των υπολογιστών απλών ιδιωτών.
Παρόλο που η πρόταση του Berners-Lee υιοθετήθηκε από το CERN, το σύστημά του δεν ήταν η μοναδική online υπηρεσία που πήρε «σάρκα και οστά». Έτσι, στα πρώτα χρόνια υλοποίησής του ανταγωνιζόταν πλατφόρμες όπως την αμερικανική CompuServe και τη γαλλική Minitel, οι οποίες ήταν συνδρομητικές σε αντίθεση με το World Wide Web που ήταν δωρεάν.
Μιλώντας χθες στον Guardian και στο BBC, ο Lee ζήτησε μια “Μάγκνα Κάρτα” που θα προστατεύει τα δικαιώματα των χρηστών του διαδικτύου. O σερ Lee υπογράμμισε ότι η παγκόσμια διαδικτυακή κοινότητα “έχει φτάσει σε ένα σταυροδρόμι”. “Μπροστά μας ανοίγονται δυο δρόμοι – ποιον θα ακολουθήσουμε; Θα συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο και θα επιτρέψουμε στις κυβερνήσεις να επιβάλλουν όλο και περισσότερους ελέγχους, όλο και περισσότερη παρακολούθηση;”. Παράλληλα πρόσθεσε ότι το διαδίκτυο θα “πρέπει να είναι ένα ουδέτερο μέσο” και οι χρήστες του να το χρησιμοποιούν χωρίς να νιώθουν διαρκώς ότι “κάποιος τους παρακολουθεί πίσω από την πλάτη τους”.