Η Europeana είναι η μεγαλύτερη ψηφιακή βιβλιοθήκη με πολιτιστικό περιεχόμενο στην Ευρώπη και πριν από λίγους μήνες έκλεισε τα πέντε της χρόνια. Παράλληλα, η ψηφιακή βιβλιοθήκη Europeana συμπλήρωσε τα 30 εκατομμύρια ψηφιακά αντικείμενα, δύο χρόνια πριν από τον προβλεπόμενο στόχο.
Το project ξεκίνησε πριν από πέντε χρόνια και σε αυτό το διάτημα η Europeana συνεργάζεται με γκαλερί, βιβλιοθήκες, μουσεία και αποθετήρια σε κάθε χώρα της Ε.Ε., καθώς στόχος της είναι να διαθέσει πολιτιστικό περιεχόμενα ψηφιακά και αναδείξει κάθε πτυχή του Ευρωπαϊκού πολιτισμού παγκοσμίως.
Η Europeana συνδεδεμένη με κάθε πολιτιστικό φορέα της ΕΕ διαμοιράζει την πολιτιστική κληρονομιά και ιστορία και μέχρι τώρα διαθέτει ψηφιακά και χωρίς χρέωση περίπου 30 εκατομμύρια βιβλία, εικόνες, ταινίες και ηχογραφήσεις. Σήμερα, πάνω από 2.300 πολιτιστικοί οργανισμοί από όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσφέρουν περιεχόμενο όπως χάρτες, βιβλία, φωτογραφίες, οπτικοακουστικό υλικό, πίνακες ζωγραφικής και έργα γλυπτικής. Δεν πρόκειται, όμως, μόνο για παλαιό υλικό. Το 30ο εκατομμυριοστό αντικείμενο που προστέθηκε στη Europeana είναι η ταινία κινουμένων σχεδίων The Fantastic Flying Books of Mr. Morris Lessmore το οποίο κέρδισε το βραβείο της Ακαδημίας για την Καλύτερη Ταινία Κινουμένων Σχεδίων Μικρού Μήκους το 2012.
Η Euroepana εδώ και καιρό διευκολύνει τις εξελίξεις όσον αφορά τα Ανοιχτά Δεδομένα με το να δίνει ελεύθερη πρόσβαση σε εκατομμύρια χρήστες σε δεδομένα και ψηφιακά αντικείμενα με ανοιχτή άδεια μεταδεδομένων – CC0, the Creative Commons\” Public Domain Dedication. Με αυτό το σύστημα, η Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη διαθέτει ανοιχτά δεδομένα σε δημιουργούς, ακαδημαϊκούς, Δημόσιους και Ιδιωτικούς φορείς και γενικά χρήστες με σκοπό την ελεύθερη χρήση τους για την δημιουργία νέων υπηρεσιών διαδικτύου, ανάπτυξη εφαρμογών για κινητά τηλέφωνα (smartphone) και ιστότοπων.
Το 2012 αποτέλεσε σημείο-καμπή στην ανοικτή πρόσβαση στην πολιτιστική κληρονομιά, όταν η Europeana κατέστησε διαθέσιμες 20 εκατ. εγγραφές με την πλέον ανοικτή άδεια χρήσης, καθιστώντας όλα της τα μεταδεδομένα ανοικτά διαθέσιμα για οποιαδήποτε περαιτέρω χρήση, επισφραγίζοντας με την ενέργεια αυτή, τη σημασία του Δημόσιου Χώρου (Public Domain) για τη δημιουργική επανάχρηση του περιεχομένου.
Η καινοτόμos αυτή ενέργεια έχει επιτρέψει τον διαμοιρασμό του περιεχομένου της Europeana εκτός του δικτυακού της τόπου, και μέσω APIs, που σημαίνει ότι οποιοσδήποτε μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτά και να δημιουργήσει εφαρμογές που επαναχρησιμοποιούν την πληροφορία, όπως σε apps και ηλεκτρονικά παιχνίδια. Η δυνατότητα αυτή είναι ιδιαίτερα πολύτιμη για τη δημιουργική βιομηχανία, η οποία με τη σειρά της έχει άμεση και εύκολη πρόσβαση στον πολιτιστικό πλούτο της Ευρώπης, για τη δημιουργία νέων χρήσιμων εφαρμογών για τους χρήστες.
Μία ακόμη σημαντική υπηρεσία της Europeana είναι το Open Culture app για συσκευές Apple και Android, το οποίο διαθέτει 450.000 επιλεγμένα ψηφιακά αντικείμενα και θησαυρούς από τις συλλογές των μεγαλύτερων πολιτιστικών ιδρυμάτων της Ευρώπης.
Επίσης, στον δικτυακό τόπο pro.europeana.eu τον οποίο, επίσης, λειτουργεί το Ίδρυμα της Europeana οι φορείς ψηφιακού πολιτιστικού περιεχομένου και οι επαγγελματίες της δημιουργικής βιομηχανίας μπορούν να ενημερωθούν για το πώς μπορούν να δώσουν περιεχόμενο στη Europeana, πώς μπορούν να το χρησιμοποιήσουν για περαιτέρω χρήσεις, και να ενημερωθούν εν γένει γύρω από τις τελευταίες εξελίξεις που αφορούν τη Europeana.
Με 270.000 περίπου αντικείμενα το ελληνικό περιεχόμενο βρίσκεται στην 17η θέση ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες που συμμετέχουν, ενώ 24.000 αντικείμενα προέρχονται από τις συλλογές και τα αποθετήρια που υποστηρίζει το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, όπως το αποθετήριο της Ζωφόρου του Παρθενώνα και οι ψηφιακές συλλογές πολιτιστικού περιεχομένου Πανδέκτης.